Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 19
*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp
“Bản thảo xem trước ngăn sơ xuất
Tố Vấn sau coi thật bệnh tình
Phòng ngừa bốc thuốc hành kinh
Tốn công bào chế khéo tinh tường dùng
Ngoài thang dược tận cùng Y Doãn
Trong lo toan xét đoán nhiều phương
Theo ông Trọng Cảnh tìm đường
Đông Viên học phép nội thương tận tường
Này Hà Gian một chương nhiệt học
Tạp bệnh nhiều khó nhọc khuyên chàng
Đan Khê chớ có vội vàng
Họ Vương kinh mạch rộng đường thênh thang“
Y Doãn là tướng nhà Thương trong lịch sử Trung Quốc. Ông
có công giúp Thành Thang tiêu diệt nhà Hạ, thành lập nhà Thương và phò trợ với
vai trò nhiếp chính của nhà Thương ổn định trong thời gian đầu. Ông có tài trị
quốc an dân mở mang kinh tế lập nhiều y quán. Người đời sau thấy Y Doãn giúp
Thang loại trừ vua Kiệt, sáng lập triều Thương, cải tạo Thái Giáp (không làm hỏng
một vị vua ăn chơi sa đọa mà nhân cơ hội cướp ngôi) trước sau đều một lòng một
dạ phục vụ triều Thương. Vì vậy, tôn ông là tể tướng trung kiên đầu tiên trong
lịch sử China, sánh ông ngang hàng với Chu Công, Quản Trọng, Khương Thái Công…
“Trương Tử Hòa vấn vương nghề thuốc
Có lắm khoa khéo bốc biếu thừa
Đầy tràn y lý hay chưa
Nhiều phương lắm lối từ xưa đến giờ
Đem so sánh ai ngờ cũng lỗi
Sạch dòng trong nguồn cội bao la
Ghi lòng tạc dạ lời ta
Nêu ngay bóng thẳng chiều tà dần phai
Ngư xin hỏi thờ ai trong miếu?
Dẫn trả lời đạo hiệu Phục Hy
Tổ xưa là một rừng y
Cao nhân thiên hạ thần kỳ theo sau
Truyền mười đời Qủy Du Khu dẫn
Tới Linh Khu Tổ Vấn sách biên
Nối theo vua thánh tôi hiền
Mười ba đặng kể họ tên nối dòng
Người thượng cổ trọn lòng y lý
Bốn mốt ông nho sĩ đại phu
Dày công đọc sách chuyên tu
Trương, Tôn bọn ấy ngao du một thời
Tần, Sào cũng trọn đời danh giá
Hàng trăm năm vàng đá sáng tươi
Minh y chín chục tám người
Thế y hai chục sáu cười tài hoa
Nhà nối nhà sáng lòa đức hạnh
Lâu, Từ từng hiển hách nghiệp cha
Trường Tăng theo gót thiết tha
Có mười chín họ nhân hà
quang vinh
Bao thế kỷ chúng sinh ngưỡng mộ
Hơn hai trăm thi thố tài năng
Ngàn năm soi sáng tuyết hằng
Tiếng thơm để lại xênh xang mọi đàng
Trước Phục Hy Tam Hoàng buổi đó
Tựu Thải kia đã mở mang nhiều
Dạy ông Kỳ Bá bao
nhiêu
Huyệt do kinh lạc lắm chiêu nhiệm màu
Phép châm cứu đua nhau học tập
Thuốc chẳng cần hòa nhập âm dương
Nội công vận khí thông thường
Tĩnh tâm ép độc trọn đường hiếu sinh
Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 20
“Đạo Dẫn dặn trau mình ý thật
Phải coi chừng trời đất muôn hình
Lòng thành thần thánh tâm linh
Âm dương kinh lạc cần tinh tế vào
Thập nhị giáp hư hao cội phúc
Đủ ba trăm sáu chục lẻ năm
Toàn thân xương cốt ba trăm
Số dư sáu chục lẻ năm khác gì?
Đường kinh mạch suy vi năm tháng
Theo âm dương soi sáng huyệt danh
Chân kinh Hoàng Phủ thực hành
Cảnh Khôi cứu pháp dần thành chuyên môn
Mình Đường đồ bảo tồn bổ tả
Dò cho thông thiên hạ mấy ai?
“Chi công đoạt dược” chân tài
Phép châm cứu ấy thái lai mở đường
Mộng Thế Triền hòai hương suy nghĩ
Phép ngoại khoa còn bí chưa ra
Ông nào danh giá
chuyên gia
Thâm sâu uyên bác gần xa tôn thờ?
Dẫn bảo rằng cậy nhờ Du Phủ
Thuở Hiên, Kỳ dụng cụ khác thường
Xẻ đầu, mổ bụng, cạo trường
Hoa Đà viết sách nhiều phương lạ kỳ
Có nhiều bậc thần y để lại
Sách ngoại khoa đủ loại cao thâm
Đan Khê truyền thụ ngang tầm
Bổ di mấy tập chuyên tâm học hành
Đọc nội kinh thêm rành y thuật
Khuyên các ngươi bác vật muôn loài
Sờ sâu khám kín trong ngoài
Tỏ lòng nhân đạo ngắn dài cưu mang
Có bốn điều sẵn sàng chỉ dẫn
Tâm pháp nhà vọng vấn thiết văn
Vọng coi thần sắc can ngăn
Đớn đau vấn hỏi băn khoăn ra vào
Nghe giọng nói thấp cao tách bạch
Thiết tận tay bắt mạch thực hư
Không quên lời dạy tôn sư
Trước sau tuần tự nhẫn từ duyên căn
Tâm làm chủ trở trăn luồng khí
Lực tàn suy thần trí mơ màng
Khô gày béo mập dở dang
Nhuận sống khô chết béo đang thực nằm
Gầy hư yếu ghé thăm biết bệnh
Dáng lom khom tê liệt lưng đau
Nhức đầu chóng mặt mày chau
Tay không nhấc nổi vai đau như dần
Bước khó nhọc ống chân buốt nhói
Ôm ngực ho lá phổi bị lao
Đè tay trước rốn cồn cào
Dạ dày gan ruột phều phào rên la
Không dậy được gật gà mất ngủ
Cổ ứ đờm lụ khụ nóng ran
Ngủ hòai bởi tại khí hàn
Co ro sát vách lạnh tràn toàn thân.“
Mộng Thế Triền và Bảo Tử Phược do cảnh ngộ gia đình vợ
ràng con buộc, do thời thế đưa đẩy mà học nghề y, càng ngày càng trở nên thâm
sâu y thuật theo phương pháp chẩn bệnh của Hoa Đà là một thầy thuốc nổi tiếng
thời cuối Đông Hán và đầu thời Tam Quốc trong lịch sử China. Ông được xưng tụng
như một Thần y nổi tiếng không chỉ trong Trung Quốc mà trong các nước đồng văn
hóa như Việt Nam, Nhật Bản và Hàn Quốc, được xem là một trong những ông tổ của
Đông Y. Ông cùng Đổng Phụng và Trương Trọng Cảnh được xưng tụng làm Kiến An tam
Thần y cùng với Biển Thước, Trương Trọng
Cảnh và Lý Thời Trân được xem là 4 vị đại danh y nổi tiếng bậc nhất trong lịch
sử.
9.4.2020 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét