Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 160

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 31“

“Quân tập hậu cắm dùi lưng giặc

Rắn mất đầu tan tác chim muông

Tinh binh ào ạt tấn công

Qua Oa vỡ mật núi sông kinh hoàng“

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 159

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 30“

Tôi thấy cụ Nguyễn đình Chiểu xây dựng hình tượng nhân vật Hớn Minh này rất giống với nhân vật Lỗ Đạt tức Hoa hòa thượng Lỗ Trí Thâm bên Tàu do cụ đọc truyện Thủy Hử nghĩa là “Bến Nước“ của nhà văn Thi Nại Am bằng chữ Hán, thời đó vào đầu thế kỷ 19 cả Tàu và Việt Nam chưa có tiểu thuyết kiếm hiệp võ lâm của Kim Dung nên hình ảnh các nhà sư trong Thiếu Lâm tự  theo phiên âm la tinh gọi là Shao Lin còn vắng bóng.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 158

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 29“

Cám ơn người em gái của tâm hồn thi ca, Thu Hà ngâm thơ quá tuyệt vời, như em đang ngâm thơ cho các bậc đại trí đại giác trong chùa, cho các bậc tao nhân mạc khách học giả thì ngâm như vậy là hay nhất. Cứ nhẹ nhàng mà ngâm, thủ thỉ tâm tình ngâm nga và còn có ý nghĩa cả đọc truyện đêm khuya. Các vị đó sẽ có cơ hội lắng nghe thưởng thức ý nghĩa từng câu chữ. Anh thấy hay nhất là đoạn đọc thơ, mặc dù đoạn này chiếm tỷ lệ rất ít trong các video, chính đoạn này người nghe mới cảm thấy cái chí khí anh hùng can đảm và tấm lòng vì nước vì dân của ba chàng dũng tướng Lục vân Tiên, Hớn Minh và Vương tử Trực, mới thấy hết cái đoan trang tiết hạnh của người con gái miền Nam nói riêng và người con gái Việt Nam nói chung. Tuy rằng cốt truyện sảy ra ở bên Tàu cụ thể là nước Sở, nhưng tác giả thơ viết về cuộc đời nhân vật chính là chàng Lục vân Tiên này,  thì cả hai đều là người Việt Nam, tiền bối là người miền Nam còn kẻ vạn bối là dân Bắc Kỳ chánh hiệu con nai vàng đất tổ Hùng Vương. Còn ngâm cho những kẻ vô học tai trâu thì phải gào thét rầm rộ. Đáng tiếc số đông vào nghe thơ chỉ là những cái tai trâu, họ không cần lắng nghe và hiểu hết ý nghĩa câu thơ, họ hoàn toàn dốt đặc về nghệ thuật. Quan điểm của anh Lu Hà là nghệ thuật vị nghệ thuật hay nghệ thuật tất cả là chỉ vì cái hay cái đẹp của nghệ thuật chân thiện mỹ, văn hóa tinh thần và tâm hồn để sống làm người đúng nghĩa không chỉ vì nhu cầu bắt cơm manh áo tầm thường hay giàu sang phú quý. Còn quan điểm nghệ thuật vị nhân sinh là thơ ca nhạc họa viết ra sáng tạo ra để phục vụ quảng đại số đông, phải hạ tầm nghệ thuật kỹ sảo trí năng xuống thấp nhất để phù hợp với trình độ số đông quần chúng thất học, xô bồ chợ búa làm sao cho họ vui họ cười, họ gào thét điên loạn, họ a dua theo bầy đàn để dễ sai khiến. Vì vậy chắc chắn thơ Thu Hà ngâm tặng anh Lu Hà và cả những bài bình giảng của anh Lu Hà sẽ ít người đọc và ít người like công khai. nhưng không hiểu tại sao Facebook thường xuyên thông báo cho anh Lu Hà biết số lượng người truy cập rất đông chỉ loáng vài phút đã có hàng trăm người vào nghe. Nên Thu Hà cứ yên tâm mà ngâm, nếu có một số người kêu ca là Thu Hà ngâm thơ nhẹ nhàng quá, không đủ âm lượng nhét đầy hai lỗ tai họ thì em đừng quan tâm. Mục đích chính em ngâm thơ tặng anh Lu Hà và các bậc tao nhân bạn hữu như anh Nguyễn Thanh Hoàng nghe hay cho những cái tai trâu vào nghe ké kia?

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 157

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 28“

Cảnh ngộ nàng Kiều nguyệt Nga bỏ trốn khỏi nhà Bùi Kiệm tôi thấy có gì đó na ná giống cảnh nàng Vương thúy Kiều bỏ trốn khỏi Quan Âm Các của nhà Hoạn Thư? Có phải chăng cụ Nguyễn đình Chiểu từng đọc bản chữ Hán về Đoạn Trường Tân Thanh của Thanh Tâm Tài Nhân hay từng đọc Truyện Kiều bản chữ Nôm của cụ Nguyễn Du? Cũng vào lúc nửa đêm trăng sáng canh ba giờ tý cả hai đều bỏ trốn vì tình nhưng bản chất hai sự kiện khác nhau một bên vì tiết hạnh và lòng chung thủy, một bên là muốn thoát khỏi sự ràng buộc dày vò về tinh thần, thể xác, muốn trốn nợ trần ai. Kiều nguyệt Nga may mắn hơn còn có Phật Bà Quan Âm phù trợ, có quý nhân trợ giúp còn Vương thúy Kiều thì hết trượt vỏ dưa gặp vỏ dừa hết gặp bầy lang sói ác ma nhục dục này thì lại gặp bầy sài lang ác quỷ nhục dục khác, thanh lâu hai lượt thanh y hai lần. Tư tưởng chủ đạo của Nguyễn đình Chiểu là giáo dục đức hạnh trung hiếu nghĩa hiệp, trai thì trung hiếu làm đầu gái thì đức hạnh làm câu trau mình, còn tư tưởng chủ đạo của cụ Nguyễn Du là tài mệnh tương đố, chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau, mô tả về kiếp người phụ nữ hồng nhan bạc mệnh, chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài. Nguyễn đình Chiểu là tinh thần yêu nước dũng cảm quật cường của người nông dân Nam Kỳ lục tỉnh trước nạn giặc ngoại xâm còn Nguyễn Du là cảnh loạn lạc nhiễu nhương xã hội, con người bị đè nén áp bức xuống tận cùng như con giun con dế, hoàn toàn bất lực không có sức phản kháng chiến đấu mà bỏ mặc buông xuôi số phận phó thác cho trời và tôi đã cảm xúc thơ của cả hai cụ từ lục bát sang song thất lục bát và tư tưởng chủ đạo cũng đành phải ít nhiều thuận theo các cụ.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 156

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 27“

Tôi đã say xưa nghe video 25 và 26 thật là mê ly. Tôi cứ tưởng tổ sư giọng Huế lão bà Hồng Vân đến tăng cường, sau hỏi lại mới biết Thu Hà diễn ngâm với lý do vần trắc. Thế mới biết hai tác phẩm Cung Óan Ngâm Khúc và Chinh Phụ Ngâm được viết bằng thể thơ song thất lục bát được ngâm bởi giọng Huế lại đắc địa dễ thương truyền cảm như vậy?  Cũng giống như  món ăn vậy dù cho ta có ăn sang  như gà quay, cá rán, tôm hùm, bào ngư, tay gấu thì cũng chẳng có gì đặc biệt với người giàu có. Nhưng bữa tiệc sang trọng đó lại có thêm đĩa cà pháo, rau muống luộc, đậu rán chấm mắm tôm me chua lá sả, tương ớt thì tôi tin chắc các quan khách sành ăn đều lao đũa vào đĩa cà pháo xì xụp chan với nước canh rau rền và các món gà quay, cá rán, tôm hùm, bào ngư, tay gấu sẽ bớt ăn đi. Cái giọng Huế trọ trẹ lơ lớ với dân Bắc Kỳ như Lu Hà tôi đây thật là mê ly hấp dẫn vô cùng. Vậy lúc này đã 20 giờ khuya để tri ân nghệ sĩ Thu Hà tôi vẫn miệt mài hứng khơi viết bài bình giảng này. Nói chung Thu Hà cứ tiếp tục ngâm giọng Bắc Kỳ đi, đoạn thơ nào lại gặp phải cái anh vần trắc rắc rối thì cứ ngâm luôn giọng Huế đi nhé. Tôi chưa hề đặt chân lên kinh thành Huế nhưng tôi lại làm rất nhiều thơ về Huế. Có lẽ kiếp sau tôi sẽ đầu thai ở Huế chăng?

Song Thất Lục Bát Đấu Tranh Chùm 117

Con Đường Bệnh Hoạn

Thơ phê phán Tố Hữu khi đọc Từ Ấy

Đường cách mạng nhuốc nhơ bệnh hoạn

Tố Hữu ơi ngao ngán cho mày

Nực cười nghệ sĩ cáo cầy

Nâng bi thổi đít cùng bầy bút nô

Thất Ngôn Bát Cú Chùm 77

Xuân Canh Tý

họa thơ Lệ Khanh & Nguyễn Thanh Hoàng

Canh Tý đến rồi chúc đại ca

Bình an gia quyến nỗi thương nhà

Tháng năm lưu lạc dòng dư lệ

Thế kỷ lầm than tưởng nhớ hoa

Thong thả hoàng hôn con với cháu

Ngẩn ngơ chiều tối mẹ cùng cha

Tha phương xứ xở đầu râu bạc

Dặm thẳm mai vàng gió tuyết pha

Thất Ngôn Bát Cú Chùm 76

Can Đảm Thật

Họa thơ Vịnh Bọ Lạp

Chúng bắt ông rồi thật quá tay

Già mồm chửi đảng thảm buồn thay

Hiên ngang chính trực đầu quân tử

Chống trọi gian tà mặt lưỡi phay

Thục nữ thuyền quyên ai biết đến

Anh hùng chiến sĩ kẻ nào bay

Quê choa can đảm chơi còng sắt

Ngục tối đùa vui với sợi đay

Song Thất Lục Bát Chùm Số 273

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 48

Ngư tiều nghĩ ngóng trông hòa khí

Thuốc chẳng cần tự trị bệnh lành

Cang kia thừa chế đã đành

Âm dương sinh tử mong manh phận người

Song Thất Lục Bát Chùm Số 272

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 38

Sách y học nhân tri bách bộ

Gía gương hình theo đó kê toa

Ngư khen như gấm thêu hoa

Nhớ lời Đạo Dẫn dạy ta rành rành

Song Thất Lục Bát Chùm Số 271

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 28

Đạo Dẫn ca lội sông năm ngựa

Bậc tài danh ngang ngửa khi nào

Mặc gia tuấn kiệt anh hào

Oai phong lẫm liệt họ Đào còn ai?

Nhập Môn than nguôi ngoai chẳng nỡ

Đường công danh vướng nợ thanh khâm

Kinh Châu rồng phụng cát lầm

Chó gà Tề khách giam cầm chớ khoe

Tiều ngâm nga nào dè Mông thỏ

Họ Lục kia chuyên chở đầy xe

Kéo tơ thân nhộng vàng khè

Cuốc kêu sa sả xác ve nhọc nhằn

Ngư mới tiếp trở trăn tàu ngựa

Kẻ dắt trâu lần lữa sinh nghi

Năm hồ dấu lấp đường đi

Hỏi người bắt rận đền nghì nước non

Cờ thúc quý héo hon ủ rũ

Lộn ấn bùa nay chúa mai tôi

Nhập Môn vận nước nổi trôi

Ông Đoàn trốn khách núi đồi bao la

Bốn kẻ sĩ thơ ca hoan hỉ

Ánh trăng huyền thủ thỉ mái tranh

Ngày mai tới trở lại Đông Thành

Thong dong Đạo Dẫn giờ lành luyện đan

Cuộc chia ly chứa chan huynh đệ

Khách giang hồ bốn bể là nhà

Đan Kỳ cách trở sơn hà

Hẹn ngày tái ngộ thiết tha nỗi niềm

Bời vợ con bên thềm vướng víu

Chẳng nỡ xa bìu díu ngư tiều

Núi tiên thảo dược sớm chiều

Nhập Môn chỉ bảo lắm chiêu thần kỳ

Bậc đại phu nho y đạo lý

Chốn phong trần tri kỷ gặp nhau

Ngư tiều buồn bã dàu dàu

Muốn cùng Đạo Dẫn trước sau vẹn tròn

Dẫn động viên vẫn còn cơ hội

Bậc danh y dẫn lối chỉ đường

Đồng cam cộng khổ đoái thương

Nhân tình thế thái cố hương đợi chờ

Am Bảo Dưỡng nương nhờ năm tháng

Học thành tài tỏ rạng động tiên

Nhập Môn y thuật chân truyền

Mưa lâu thấm đất truân triên ngư tiều

Kỳ Nhân Sư phiêu diêu sư phụ

Biết làm sao trú ngụ nơi đâu

Biệt vô âm tín đã lâu

Nhập Môn rầu rĩ mái đầu tuyết sương

Đại đệ tử vẫn thường tra cứu

Người xưa khuyên ích hữu có ba

Sơn lâm dị thảo bướm hoa

Cùng nhau thưởng ngoạn chơi tòa thiên thai.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

10.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 29

Chiều xuân mộng trần ai hiếm có

Cảnh thần tiên đây đó viếng thăm

Thày đi quá độ trăng rằm

Cánh chim xa lắc hồ tăm cá chìm

Am Bảo Dưỡng im lìm Y quán

Từ hôm nay có bạn tri âm

Nhập Môn hoan hỉ mừng thầm

Mộng Bào hai họ tình thâm nào bằng

Nghệ tinh truyền thung thăng bàn luận

Vấn đáp hay phấn chấn nhiệm mầu

Quản chi mưa nắng dãi dầu

Miệt mài sách thuốc từng câu chẳng lầm

Quên chuyện cũ thanh khâm vướng nợ

Nguyện cùng nhau thày tớ giúp đời

Chi lan thảo mộc mấy hơi

Sá gì bỉ thử trọn lời vàng son

Tình huynh đệ keo sơn gắn bó

Nghĩa đồng môn sáng tỏ thế gian

Nhớ câu: ” thủ thiện phụ nhân”

Vạch đường chỉ lối tinh thần mở mang

Miễn thấy được vẻ vang đạo hạnh

Lũ tiểu nhân đành hạch sá chi

Ngỡ ngàng kẻ dưới thầm thì

Quyết tâm cầu đạo thị phi ích gì?

Truông Âm Chất rầm rì to nhỏ

Chốn lâm y cây cỏ âm công

Xưa nay thày thuốc tinh thông

Cảm lòng trời đất dòng sông ân tình

Đức hiếu sinh thần linh phù trợ

Thẹn lòng mình chăng chớ lợi danh

Nhân tình thế thái an lành

Lang băm ghen tỵ tranh giành tiếng tăm

Đổ trăm dâu đầu tằm cam chịu

Cho đến ngày bận bịu ơm tơ

Thướt tha nhung lụa đợi chờ

Thuyền y mát mái đôi bờ đục trong

Bõ công chèo thong dong ngày tháng

Biết bao nhiêu cay đắng trải qua

Ốm đau thời tiết bốn mùa

Bệnh nào thuốc ấy bán mua thật lòng

Bệnh không khỏi long đong số phận

Đừng phiền lòng tủi hận lương y

Kê đơn bắt mạch đúng kỳ

Hồn nào dám trách âm ty suối vàng

Luôn chính trực công bằng bác ái

Cứu được người chẳng ngại giàu nghèo

Nhà tranh vách đất hắt heo

Sương rơi đầu ngõ trong veo tấm lòng

Cũng lắm kẻ chỉ mong vơ vét

Thuốc nhì nhằng bắt chẹt bệnh nhân

Đào vàng moi của dần dần

Trời tru đất diệt tâm thần đảo điên.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

11.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 30

Kê đơn thuốc lắm tiền đủ vị

Khinh kẻ nghèo thần trí vật vờ

Coi qua con bệnh xác xơ

Thiếu tiền bỏ mặc bơ vơ linh hồn

Sách y thư bảo tồn nòi giống

Bệnh phong lao kèn trống điêu linh

Gặp may thày thuốc tận tình

Kịp thời chữa chạy chúng sinh đền nghì

Tiền trả trước phong bì biếu xén

Thuốc giả kê bỏn xẻn ít nhiều

Lọc lừa chẩn trị lắm chiêu

Coi thường mạng sống đủ điều sai ngoa

Bậc lương y kê toa bắt mạch

Cốt cứu người ân trạch cho không

Nhớ câu:” Y tích âm công”

Thuốc châm môi cọp mắt rồng tổ xưa

Bệnh dịch hạch chẳng chừa ai cả

Từ vua quan vương bá công thần

Lan tràn đoạt mạng thứ dân

Đại phu bốc thuốc xa gần ngóng trông

Nước trong nguồn mênh mông trời biển

Lòng mẹ hiền thánh thiện chân như

Quán âm bồ tát nhân từ

Lương y trọng trách thiên tư cam lồ

Biết bao kẻ tham ô hủ bại

Tàn sát dân thuốc sái điêu ngoa

U mê tăm tối mù lòa

Độc quyền thống trị vác loa tuyên truyền

Y thuật cao thuốc tiên cứu mạng

Đạo lương y tỏ rạng đến nay

Ngư tiều may mắn lắm thay

Nhập Môn chỉ bảo chuyên tay thạo nghề

Khoa châm cứu mọi bề sáng tỏ

Khắp toàn thân vạch rõ chân kim

Tinh tường huyệt đạo nổi chìm

Gặp người mỡ béo phải tìm cho ra

Ngư nhà đạo thiết tha cứu độ

Tiếng của thày đây đó chẳng hư

Dồi dào phúc đức có dư

Nghìn năm bia đá công tư vẹn toàn

Tiều cảm kích hân hoan học thuật

Kỳ Nhân Sư đáng mặt tôn sư

Nhập Môn âm chất không từ

Đạo lành công đức thực hư giãi bày

Cõi người ta đắng cay thân thế

Kẻ giàu thương đốt khế nợ lâu

Người già bạc trắng mái đầu

Canh gà xao xác dãi dầu tuyết sương

Lúa nhập kho luân thường phát chẩn

Cứu đói người lận đận khổ đau

Nhường cơm sẻ áo cho nhau

Thí quan thí dược trước sau trọn lòng.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

11.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 31

Tiều than thở xuôi dòng thời cuộc

Cánh chim di thân thuộc giống nòi

Phận bèo nhân phẩm trọng coi

Đại phu bốc thuốc mặn mòi quê hương

Giúp mai táng thê lương cố quốc

Vợ chôn chồng bạc phước hầu non

Bạn bè làng xóm héo hon

Chia phần tang tóc đàn con đói nghèo

Biết bao nhiêu gian neo cảnh ngộ

Án dân oan thống khổ phũ phàng

Ngẫm câu: ” xuất tội hoạt hàng”

Ra tay cứu nạn mọi đàng lợi sinh

Hận ngút trời điêu linh xã hội

Hôn quân kia tội lỗi gây ra

Triều đình hủ bại quan nha

Cường hào ác bá sơn hà nhượng Kim

Đất U, Yên đắm chìm năm tháng

Chúa Liêu kia trác táng điêu ngoa

Dân đen giọt lệ nhạt nhòa

Tấn vương quỳ mọp thềm hoa tiệc tùng

Nghề thày thuốc hang cùng ngõ hẻm

Chữa ngọng đui chẳng kém tiền nhân

Nhân Sư nổi tiếng xa gần

Tinh thông y thuật muôn dân cậy nhờ

Câu” vi thiện” bùn nhơ chẳng ngại

Khắc bia son quan tái gốc trời

Đạo con hiếu thuận muôn nơi

Thảo nhờ cha mẹ tình người vấn vương

Thầy Tăng Tử yêu thương phụ mẫu

Học Chu Công dấu chú mọi đằng

Noi gương Văn Vũ Thành Thang

Sớm khuya thăm hỏi lầu trang mặn mà

Học họ Ngu gian tà né tránh

Chuyện trăm nhà hiển hách biết bao

Tiếng thơm công đức dồi dào

Con lành cháu thảo tự hào tổ tông

Hai mươi bốn thảo trồng gieo cấy

Lấy âm công nhờ cậy gốc nho

Sách tra Vĩnh loại nhiều pho

Thể nhân vị lục học trò anh minh

Ngư hỏi việc bất bình chế độ

Bầy quan tham quốc khố chia nhau

Giả vờ từ thiện làm màu

Cúng tiên thờ Phật cửa sau lạy tiền

Xây chùa to đảo điên miếu mạo

Khói nhang đèn lếu láo ê a

Làm chay hát bội thí ra

Oan gia trái chủ vịt gà đầu heo

Nhập Môn cười chó mèo xương xẩu

Bầy xướng ca cánh hẩu dễ hư

So câu: “ tích thiện hữu dư”

Cho vay một vốn lợi từ mười phân.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

11.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 32

Bầy con buôn chiếm phần lợi lạc

Đám nhà giàu kiếm chác đánh hơi

Đất đai hoàng tộc khắp nơi

Vương tôn công tử ăn chơi điếm đàng

Dân tứ xứ xóm làng tàn tạ

Lành có đâu mà trả dữ đền

Màn trời chiếu đất đôi bên

Đường dài cát bụi chẳng nên trách trời

Đoàn hành khất tả tơi thảm thiết

Lê gót chân chẳng biết đi đâu

Nhớ câu:“ thiện ác đáo đầu

Nổi trôi vận nước bể dâu đoạn trường

Am Bảo Dưỡng khách thường lai vãng

Rừng lâm y ló rạng sương mai

Ngậm ngùi nghĩ chuyện khứ lai

Tinh thông y thuật hương lài thoảng bay

Bậc đại phu lòng ngay dạ thẳng

Đạo cương thường quyết chẳng phụ ai

Nỗi niềm day dứt nguôi ngoai

Vợ bìu con rín u hoài khổ đau

Nơi cắt rốn chôn rau tang tóc

Quê hương mình lăn lóc thê lương

Giặc còn dày xéo nhiễu nhương

Gian thần lũng đoạn khuyển dương đọa đầy

Hãy ở lại nơi đây ẩn dật

Nghề nghiệp hay chân thật đạo đời

Khôn ngoan phải biết thức thời

Lương y từ mẫu thương người lầm than

Phường lục tặc dã man cướp đoạt

Theo luật rừng sao thoát lưới trời

Tích dần nghiệp chướng cho đời

Có vay có trả rạch ròi xưa nay

Hai ngươi chịu đắng cay phiền não

Cảnh gia đình chao đảo bấy lâu

Nắng mưa tầm tã trên đầu

Tiều phu ngư phủ đĩa dầu hư hao

Mộng Thế Triền cùng Bào Tử Phược

Cảnh khốn cùng thuận bước chân đi

Thanh khâm trút gánh nam nhi

Cưu mang nhân thế đền nghì phiếu mai

Nuôi khí huyết dùi mài tinh tấn

Lòng dục ngăn Tổ vấn thiên đầu

Kỳ Hoàng tôi chúa hỏi nhau

Thiên chân bàn luận nhiệm màu cẩm nang

Tránh ăn bậy rõ ràng thấy gốc

Bữa trà xong rượu thuốc thân tâm

Người nào đàm hỏa hư âm

Lời khuyên Nhự đạm phải tầm tra ngay

Tham nhục dục lắt lay trước gió

Mã thượng phong xin chớ coi thường

Trâu gìa tuổi hạc thê lương

Hồn xiêu phách lạc âm dương chia lìa.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

12.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 33

Lời thánh hiền khắc bia răn bảo

Mộng hão huyền cải lão trường sinh

Khuyên nhau đau ốm bệnh tình

Dưỡng thông khí huyết tâm linh nào bằng

Máu hơi đủ siêu thăng trời đất

Luật tự nhiên mới thật sống dai

Ô hay trong cõi trần ai

Bao người đoản mệnh cũng loài vi nhân

Tiều muốn hỏi khác phần thọ yểu?

Bởi vì sao nên thiếu công bằng

Hoặc là thiên quý sai chăng

Nhập Môn lưỡng lự than rằng xưa nay

Từ cổ kim sống ngay ở thật

Tránh xa hoa dâm dật bê tha

Thân tâm trong sạch thật thà

Thất tình lục dục tránh xa ưu phiền

Trọn hai chữ thiên niên tuổi hạc

Học dưỡng sinh đạm bạc thanh cao

Nội công khí lực dồi dào

Tĩnh tâm an lạc xuân đào trổ hoa

Giữ cân băng điều hòa thể trạng

Tránh ăn nhiều phủ tạng mỡ tăng

No say lửa dục càng hăng

Tổn hao sức lực bệnh càng phát ra

Trai ba mươi gật gà loạng choạng

Bệnh sa đì khệnh khạng bước chân

Xanh xao vàng võ thất thần

Gan suy thận trụy xương gân rã rời

Các ngươi hãy nghe lời ta nói

Con gái thì bảy tuổi răng thay

Tóc mây xanh rậm thấy ngay

Hương thơm phảng phất mỗi ngày dần tăng

Thiên quý chí rõ ràng kinh nguyệt

Mười bốn xuân là biết xung nhâm

Mạch thông rãn nở khí âm

Hai mươi mốt thận tới tầm thanh minh

Răng hàm đủ trong mình sung sức

Hai tám xuân khí lực đều sung

Tóc đen mượt rõ hình dung

Ba mươi lăm tuổi sượng sùng phì ra

Tới bốn hai dần dà ngấn mặt

Bốn chín thì khóa chặt xung nhâm

Mạch hư tổn hại khí âm

Đường kinh tắc nghẽn tái thâm đồi mồi

Thiên quý kiệt hỡi ôi phận gái

Ngoài năm mươi tê dại quan san

Còn đâu sinh đẻ chứa chan

Hồi xuân lửa dục nồng nàn dầu sôi

Trai tám tuổi thận bồi răng tóc

Mười sáu thì sức vóc mới sung

Biết thiên quý chí lên cùng

Tinh đầy thông mạch anh hùng là đây.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

14.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 34

Hai bảy tuổi tóc dày răng cứng

Ba mươi hai gân vững lạ kỳ

Bốn mươi thì thận mới suy

Tóc răng đã mỏi tới kỳ da thô

Ngao ngán thay ô hô bốn tám

Năm sáu thì da nhám xương ròn

Sáu tư tạng phủ mỏi mòn

Tuổi thiên quý kiệt héo hon lạnh lùng

Bởi đường đời cùng chung lối định

Trai gái thường vẫn tính xưa nay

Nhân sinh bảo dưỡng là may

Ngoài tuần thiên quý còn bầy trẻ thơ

Tham tửu sắc thờ ơ sức khỏe

Thiên quý còn bao kẻ tàn phai

Biết mình nào có mấy ai

Dưỡng sinh hai chữ dẻo dai lâu bền

Cũng lắm kẻ tu tiên mây gió

Môn cho rằng đây đó xưa nay

Có vua Hoàng Đế mê say

Thuật truyền nhân thế sau này sai ngoa

Các đạo sĩ đời sau phân nhánh

Tà thuật dùng né tránh chân nhân

Theo ta quy thuận an phần

Nhân tình thế thái tâm thân ý trời

Như Vương Bao người đời ca ngợi

Đường chính theo vạch lối báu cho

Mặc ai nghiêng ngửa duỗi co

Bằng sao Bành Tổ xây lò hóa công

Phái bàng môn gieo trồng tả đạo

Họ Kiều, Tùng cầu đảo luyện hình

Thổ hà hơi hít linh tinh

Trau mình nào phải đọc kinh Hoàng đình

Từ lân lý lòng mình chính trực

Bậc cao nhân thao thức anh minh

Bách gia chư tử luận bình

Cần chi phải đọc nhiều kinh âm phù

Cũng xuất gia đường tu lắt léo

Phật hay tiên giữ nẻo tâm thân

Thuận theo bảo dưỡng tinh thần

Nở hoa giác ngộ thế nhân bao đời

Đạo Dẫn than lòng người đen trắng

Thân bọt bèo cay đắng xót xa

Đồng tiền nén bạc sinh ra

Tai ương nghiệp chướng cảnh nhà lầm than

Câu phụ tử quân thần nho sĩ

Đạo thánh hiền nghi kỵ lẫn nhau

Tu mi nam tử vàng thau

Kỷ cương tàn lụi nhạt màu nước non

Bao kẻ sĩ héo hon lòng dạ

Chữ trung thần sắt đá đâu còn

Phận hèn giữ đạo tôi con

Hôn quân bạo chúa hao mòn sức dân.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

14.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 35

Giặc nội xâm mưu thâm kế hiểm

Bầy hắc nô đàng điếm ăn chơi

Gian thần ác bá khắp nơi

Liên minh ma quỷ giống nòi kể chi

Đạo Dẫn than tới thì mạt vận

Bạn ta từng lận đận lầm than

Bốn bề khói lửa điêu tàn

Ngoại bang xâm lấn dã man nhục hình

Còn tin ai triều đình đổ nát

Thói sai nha sát phạt chẳng từ

Cạn nguồn suối mát chân như

Phật tiên quả đắng thiên tư cửa thiền

Người thày thuốc triền miên sầu tưởng

Treo cờ sao ba tượng trong tòa

Tiều kêu đồ ấy lập lòa

Tiên thiên bày biện nhạt nhòa làm chi?

Ngư thắc mắc có gì khó hiểu

Nhập Môn rẳng bảng hiệu nhà ta

Âý từ kinh dịch thảo ra

Nửa trong y học bao la thần kỳ

Môn trong quẻ Bào Hy có tám

Tính toán thành Kiền Khảm Tốn Ly

Tiếp theo Cẩn Chấn Khôn Đoài

Tiên thiên một bức đồ khai muôn loài

Coi phương hướng trần ai sinh hóa

Tám quẻ gieo nhân quả xấu lành

Âm dương đủ cả ngũ hành

Đạo y kinh dịch tính danh rõ ràng

Kiền tây bắc rồi sang đình Hợi

Tuất lẻ loi chới với đi đâu

Khảm phương chính bắc tương cầu

Tý cung nhấp nhổm nhiệm mầu biết không

Cấn đông bắc hanh thông Dần Sửu

Chấn soán ngôi đương Mão phương đông

Chân trời trải rộng mênh mông

Tốn kia Thìn Tỵ cánh đồng đông nam

Hướng chính nam nhăm nhăm đương Ngọ

Ly cung này sáng tỏ chiều lam

Khôn Mùi Thân phía tây nam

Đoài đương ngôi Dậu lại nhằm tây phương

Trong tám hướng âm dương suy xét

Máy trời xây rõ nét năm hành

Hậu thiên Ly Khảm tạo thành

Cho hay khí huyết rõ rành chủ trương

Ly hơi lửa thuộc dương khí bốc

Khảm rõ ràng là nước máu âm

Song mà Ly đứng bóng dâm

Khảm cung đầy giữa thật cầm chân dương

Biết hư thực âm dương biến hóa

Hiểu chưa thông hậu quả khó lường

Mong rằng y thuật tinh tường

Nước đầy lửa trống tìm đường cứu nguy

Cần hòa hợp phải tùy nước lửa

Thế mạnh này chất chứa trong mình

Yếu thời nước lửa bất minh

Chưa thông kinh dịch thuận tình chước y.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

15.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 36

Tổ sư dạy Hiên Kỳ trước hết

Quẻ Bào Hy phải thiệt tỏ tường

Tiều phu hỏi tượng Minh Đường

Là đồ khí hậu chủ chương lẽ gì?

Môn trả lời hai nghì trên dưới

Bức họa này vời vợi thiên tri

Giống như soạn thảo kinh thi

Người kia vật nọ tóm ghi lược đồ

Vẽ mười vòng cùng phô một nhóm

Khí hậu coi từng xóm ứng nhau

Năm ngày một hậu bồ xâu

Rõ ngay ba hậu bắt đầu tính coi

Được một khí sáng soi tỏ dạng

Hai khí thành một tháng kể ra

Đất trời vận chuyển bao la

Giáp mười hai tháng ấy là một niên

Một năm tự thiên nhiên riêng biệt

Có bốn mùa nhất thiết tạo nên

Hai mươi bốn tiết theo liền

Xây hai chục tám sao biên sách trời

Ba mươi sáu cung thời xuân đến

Đều nhịp nhàng sinh biến xoay vần

Mỗi năm khí hậu tần ngần

Mười vòng lớn nhỏ bần thần thủy chung

Bởi việc đời tận cùng bác vật

Mười vòng xoay trời đất một hồ

Lặng lòng coi bức thư đồ

Ba ngàn thế giới nhấp nhô thấy bờ

Tuyệt tác thay hoang xơ cây cỏ

Sách châm kim lại có ba hình

Mỗi khi thập tử nhất sinh

Cao minh y thuật gọi Minh Đường đồ

Hình nằm sấp để đo kinh túc

Huyệt dò tìm thành thục sau lưng

Thái dương chớ có lừng khừng

Một hình nằm ngửa coi chừng Dương minh

Còn hình ngồi đinh ninh một mé

Túc thiếu dương rành rẽ hai bên

Ba hình lập được một nền

Ba trăm sáu chục năm tên tuyệt vời

Coi kinh lạc tới nơi tới chốn

Đồ Đường minh đủ trọn độ trời

Một niên thủ túc ai ơi

Ba âm liền với ngoài thời ba dương

Mười hai kinh chia đường mấy lớp

Có sau du sáu hợp thường châm

Người nào đau đớn kinh âm

Huyệt du chọc đúng thoát mầm tai ương

Tam tiêu, mật, huyệt thường bọng đái

Dạ dày kia với lại ruột gìa

Ruột non gan thận trau tria

Kinh dương thoát hiểm bên rìa rừng hoang

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

16.4.2020 Lu Hà

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 37

Kinh sáu phủ thênh thang ta đếm

Bảy mươi hai huyệt chiếm tay chân

Kinh âm năm tạng từng phần

Sáu mươi lỗ huyệt cao nhân chia đều

Sáu đối sáu sách nêu trên hết

Thành thơ ca rõ thiệt âm dương

Mười hai huyệt đạo tỏ tường

Sáu bài khí huyết vẫn thường viết ra

Phép châm cứu người ta ca ngợi

Mười tám bài vời vợi sáng thông

Huyệt kinh phải đọc thuộc lòng

Dương kinh lục phủ xuôi dòng vinh du

Tiều thán phục thiên thu vạn đại

Ngư đồng tình phải trái phân minh

Mười hai kinh nguyệt thuận tình

Hơi dồn máu chạy nhân sinh muôn loài

Luận khí huyết sáu bài hoan lạc

Môn khen hay chẳng khác thánh ca

Mỗi câu mỗi huyệt xem ra

Bắt đầu từ phế chạy qua đại trường

Xung phủ đến thiếu dương biết trước

Mối theo đường hung ức ngón tay

Thương dương cũng đến chỗ này

Chạy lên trước mũi tên bày nghênh hương

Khấp tủa xuống dưới đường ấn bạch

Vị với tỳ tới nhánh ngón chân

Lệ đoài  xin chớ tần ngần

Ai hay vú tả rào phần đại bao

Ao tiểu trường vào ba tâm chủ

Huyệt cực tuyền tột chỗ da xương

Hữu ra ngón út đầu đường

Thiếu xung thiếu trạch tả thông trong ngoài

Phần thính cung ở tai bên tả

Dài chí âm mới hạ bài tư

Tình minh gốc mũi như từ

Giữa bàn chân giữa xem như dũng tuyền

Đến du phủ tả biên phủ huyệt

Chiều trung xung khẩn thiết thiên trì

Quan xung ngón cái đen sì

Trúc ty huyệt ấy như di chặng này

Y thuật cao can vầy sáu đảm

Đồng tử ra gò má tả cầm

Ngón chân út rõ khiếu âm

Thẳng bên vú hữu âm thầm kỳ môn

Vòng khí huyết đóng đồn răm rắp

Mười hai kinh lạc khắp ngày đêm

Trong ngoài chuyển vận êm đềm

Rồi nhanh như ngựa hòa mềm xa đi.

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

17.4.2020 Lu Hà