Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 30

Cũng vẫn theo thông lệ, tôi không bình giảng thơ cố thi sĩ Đinh Hùng. Bài thơ “Giọt Máu Sao Trời“ tôi để dành cho các nhà bình thơ có sừng có mỏ ở Việt Nam, và anh viết gì tôi cũng chẳng nhớ, chẳng trích đọan, chỉ biết rằng tôi đọc thơ anh một hai lần và sẳn từ cái linh hồn đó còn vẩn vơ trong vũ trụ, tôi hấp dẫn lại nhờ cảm quan giác quan của mình và sáng tác ra bài: “Nửa Gối Ân Tình“

. Các bạn nên nhớ rằng thời Đinh Hùng lối thơ mới 7 chữ rất thịnh hành, do ảnh hưởng từ dòng thơ Đường Luật có từ hàng nghìn năm rồi. Tôi không muốn mang tiếng nhai lại chữ, nên Đinh Hùng viết 7 chữ thì tôi lục bát, hay song thất lục bát. Nội dung ý nghĩa của hai bài thơ có thể rất khác nhau, chỉ là từ cách nhập thể cộng hưởng linh hồn mà thôi.


Nửa Gối Ân Tình

Cảm dịch thơ Đinh Hùng: Giọt Máu Sao Trời

“Sao trời lã chã trần ai

Sương rơi thấm đất tàn phai máu hồng

Quạnh hiu nấm mộ giữa đồng

Hồn trinh siêu thoát phiêu bồng nơi nao?“

Sao trời là những vì tinh tú tất cả hình như muốn khóc ra những giọt suơng, thấm vào ngôi mộ người trinh nữ vửa mới từ gĩa cõi đời, và ai  mà biết đuợc linh hồn cô có siêu thoát bây giờ ở nơi nào?

“Xôn xao tiếng quạ thét gào

Cờ đen tử khí nghẹn ngào châu sa

Ngược xuôi trong cõi ta bà

Đôi vai nhẹ gánh quan hà khói mây“

Tiếng quạ là biểu tượng của chết chóc. Quạ ví như những hàng cờ đen và có cả cờ đen thật cắm trên mộ trên cánh đồng. Xin giới thiệu 2 bài thơ tả cảnh đưa đám ma, cảnh chết chóc của tôi để tăng thêm tính bi tráng tang thuơng của bài bình giảng.

Đám Rước Ma

cảm tác thơ Văn Cao: Chiếc Xe Xác Qua Phường Dạ Lạc

Chiếc xe xác nghiêng nghiêng đốm lưả

Dãy hồng lâu cưả mở phấn sa

Chập chờn ảo hoá bóng ma

Hình hài điạ ngục âm u rụng rờn...

Tóc rũ rượi đòi cơn phách giục

Tiếng ca nhi từng bước tàn sương

Tình tang... rầu rĩ đêm trường

Hơi đèn phù thể thê lương não nùng

Ta đi giưã con đường dương thế

Tối âm thầm tê tái gốc cây

Xe ma chở vội vai gày

Bên thềm lá phủ đoạ đầy tấm thân

Xác trụy lạc bần thần khúc hát

Tuổi thanh xuân da diết ái ân

Lạnh lùng âm khí xa gần

Côn trùng hút tuỷ điêu tàn xác xơ

Đời ai hủy bơ vơ tang trống

Bóng tử thần gõ nhịp mồ khuya

Mê say điên dại chia lià

Xâu tiền lạo xạo đầm đià sương rơi

Gạo rơi vãi tiếng cười lạnh lẽo

Một chùm sao huyền diệu xa xôi

Âm dương đôi ngả than ôi!

Hồn lià khỏi xác chơi vơi ngàn trùng

Cung dìu dặt đông phương rả rích

Điệu đàn sầu đất trích não nề

Cố đô bốn cưả ê chề

Canh dài dằng dặc biết về nơi nao?

Phường Dạ Lạc mịt mờ cô độc

Giãy đèn chao nhao nhác chợ đời

Xôn xao nhạc động vẫy người

Chiếu chăn nhàu nát tả tơi đêm tàn

Trên đường tối khoả thân khiêu vũ

Kèn nhịp xa điệu muá vô luân

Giao duyên run rẩy quỷ thần

Trầm trầm hun hút trần gian mịt mù

Kiếp tang tóc ta bà nặng nhọc

Tiếng bi ai loạn lạc tha hương

Một đoàn ma đói sa trường

Nưả tìm khoái lạc bất lương bẽ bàng

Đi vào ngõ ngả nghiêng xe xác

Thấy bâng khuâng lạc bước ảo huyền

Bánh xe sào sạo ưu phiền

Chở đi vạn kiếp triền miên mãi hoài

Mưa rền rĩ bầu trời ảm đạm

Mang linh hồn thê thảm cô liêu

Tiếng xe ám ảnh tiêu điều

Dần xa le lói ô kêu gọi gà.

31.5.2012 Lu Hà

Vấn Vương Nỗi Gì

Cảm dịch thơ Cù Huy Cận: Nhạc Sầu

Ai chết đó! Nhạc sầu buồn thế

Chiều tà dương tê tái mặt đường

Điù hiu phố cũ hơi sương

Cây rung me rụng bụi hồng bàng rơi

Đừng tiếc nưã ngậm ngùi bi lụy

Chim vui đâu sấu gãy vài cành

Chiều buồn sợi nắng mong manh

Môi ai tái nhợt đầu xanh uá tàn...

Ai nằm đó trục lăn bánh đẩy

Chiếc xe tang mũ gậy buồn sao

Ra đi về thế giới nào?

Muà thu biền biệt trời cao mấy tầng

Mây bảng lảng hồn buồn lắm đó

Vẫn con đường phố xá từng quen

Hôm nay đưa đến tận miền

Cô đơn lạnh lẽo triền miên dế đàn

Đường gập ghềnh nhịp đầm chớ nhảy

Con ngưạ già tê tái một đời

Lưng êm giường nệm một thời

Thiết tha đưa tới tận nơi cuối trời

Người đưa tiễn sụt sùi đầu cúi

Dăm bảy lòng thương sẽ đứng bên

Hư vô trong cõi triền miên

Mặt người ấm áp điềm nhiên lẽ thường

Hình dáng cũ muôn phương xa tắp

Xe tang đi tấp nập người qua

không gian ảo não xót xa

Gió gào thảm thiết ổ gà mưa rơi

Xin vĩnh biệt cuộc đời đau khổ

Hàng cờ đen bóng quạ chập chờn

Báo tin dẫn dắt linh hồn

Lặng giùm cho nhẹ cô đơn xế chiều

Ai chết đó! Nhạc buồn trống mõ

Kèn đám ma nức nở đau thương

Cuộc đời ai buốt trong xương

Khói hương bàng bạc vấn vương nỗi gì?

23.11.2011 Lu Hà

“Tiễn em ngọn cỏ gốc cây

Chịu tang gía buốt bấy chầy mưa đông

Chiều hoang đò vắng bến sông

Gia gia cuốc cuốc vợ chồng đứt hơi“

Bà Huyện Thanh Quan đã viết:

Nhớ nước đau lòng con quốc quốc,

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.“

Cuốc là giống chim mỏ dẹt và hơi quắp, sắc lông như sắc gio, ngực trắng, ở bờ ao, bờ ruộng, không làm tổ, hay trú dưới các bụi tre, bụi cây, tiếng kêu nghe thê thảm. Quốc quốc: Đáng nhẽ viết cuốc cuốc nhưng vì đây tuy mượn đến con cuốc mà thực ý lại nói đến Quốc nghĩa là Nước; Gia gia: đáng nhẽ cũng viết là đa đa hay da da, chỉ một giống chim thuộc về loài gà lông đỏ, trắng, sám hay đen ở những nơi quang đãng. Lối thơ tượng trưng dùng hình ảnh hai con chim này để nói về cảnh vợ chồng tao khang chia ly.

“Mỏi mòn cách biệt đất trời

Cánh chim phiêu bạt chơi vơi tủi hờn

Nửa đêm mộng mị đòi cơn

Ngọn đèn leo lắt chập chờn bóng em“

Tả cảnh đời ly tán bể dâu bèo bọt, nỗi cô đơn của người tình quân

“Vuốt ve mơn trớn nư thèm

Hương sen ngó trắng tòm tem dáng hình

Quen mùi hai đứa chúng mình

Ôm nhau khúc khích rung rinh phím đàn “

Một hình ảnh vô thức mộng mị

“Biết bao tâm sự nồng nàn

Bài thơ dang dở chứa chan ái tình

Khói nhang thấu tới thần linh

Tiếng gà eo óc bình minh vội vàng “

Cảnh giật mình tỉnh giấc khi mộng tan

“Bước chân rầm rập xóm làng

Anh còn nằm khóc mơ màng chiêm bao

Đầm đìa nửa gối ly tao

Chăn sô chiếu lệch hư hao thân gày “

Hành gỉa thân chủ sau một đêm mê man mộng mị trở lại thực tại

“Biếng ăn sầu muộn đắng cay

Muối dưa đạm bạc chuỗi ngày khổ đau

Bình hương muội bám trước sau

Muối tiêu điểm bạc mái đầu thi nhân !“

26.1.2017 Lu Hà

Nổi cô đơn của thân chủ mất người yêu, người vợ, chỉ còn biết hàng ngày thắp huơng cầu khấn, thân chủ dần dần trở nên gìa mua như tàu lá héo, không biết rụng lúc nào.

2.2.2017 Lu Hà